Podcast jako narzędzie do budowania marki – Marek Jankowski i Ola Gościniak

Podcasty przestały być niszowym formatem. Dziś to jedno z najskuteczniejszych narzędzi budowania marki osobistej, zaufania i społeczności. Ale zanim podcasty trafiły do mainstreamu, ktoś musiał zacząć. W Polsce jednym z pionierów tego medium był Marek Jankowski, autor podcastu Mała Wielka Firma i twórca kursu Podcast Pro, z którego skorzystało już ponad 1800 osób.

W rozmowie z Olą Gościniak Marek opowiada o swoich początkach, ewolucji rynku podcastowego i o tym, dlaczego warto zacząć nagrywać – nawet jeśli wciąż wydaje nam się, że „to jeszcze nie ten moment”.

Oglądaj podcast na YT: Podcast jako narzędzie do budowania marki

Początki – od książki do mikrofonu

Historia Małej Wielkiej Firmy sięga 2009 roku, kiedy Jankowski – wówczas autor książki o tym samym tytule – szukał pomysłu na jej promocję. Pomysł na podcast podsunął mu Paweł Tkaczyk. „Nie miałem pojęcia, co to jest podcast. Paweł powiedział: to takie jakby radio w internecie. Pomyślałem: kto będzie tego słuchał i po co?” – wspomina Marek.

Tamte czasy trudno porównać z dzisiejszymi realiami. Nie było smartfonów, platform streamingowych, a słuchanie podcastu oznaczało… siedzenie przed komputerem. Mimo to Jankowski i Tkaczyk postanowili spróbować. Ich nagrania szybko zaczęły przyciągać słuchaczy – najpierw z Polski, potem z całego świata. „Po kilku odcinkach napisał do nas gość z São Paulo. To był pierwszy moment, kiedy zrozumiałem, że to naprawdę działa.”

Od hobby do wpływu

Początkowo podcast miał być tylko formą promocji książki. Jednak już po kilku odcinkach okazało się, że audycja żyje własnym życiem. „Zaczęły pojawiać się pierwsze propozycje współpracy, zaproszenia na prelekcje. To było niesamowite – nagrywaliśmy coś w małym pokoiku, a ludzie zaczynali nas rozpoznawać.”

Wbrew pozorom Mała Wielka Firma nie była elementem strategii biznesowej. „Nie chcieliśmy sponsorów, nie myśleliśmy o tym w kategoriach pieniędzy. To miała być zabawa, coś, co robimy dla siebie. Dopiero z czasem okazało się, że to narzędzie, które naprawdę buduje markę.”

To właśnie ten autentyczny początek – z potrzeby rozmowy, a nie marketingu – sprawił, że podcast przetrwał i zyskał tak dużą wiarygodność.

Siła konsekwencji i ewolucji

Z biegiem lat format się zmieniał. Najpierw audio, potem – w 2017 roku – także wideo. „Nagrywałem zdalnie, więc i tak widziałem rozmówcę. Pomyślałem: skoro już się widzimy, to mogę to też nagrać. I tak zaczęła się wersja wideo.”

Jedna z rozmów – z Miłoszem Brzezińskim – okazała się przełomowa. Odcinek zdobył ponad milion wyświetleń na YouTubie. „Wielu ludzi mówiło mi, że to był pierwszy podcast, jakiego w życiu posłuchali. Dzięki tej rozmowie odkryli całe medium.”

Dziś Jankowski uważa, że połączenie dźwięku i obrazu to ogromna szansa dla twórców. „YouTube ma algorytmy rekomendacji, których nie ma Spotify. Nawet jeśli nagrywasz audio, warto je tam publikować. To może całkowicie odmienić zasięg podcastu.”

Jak zacząć, kiedy wszystko już jest?

W 2009 roku w Polsce było kilka podcastów. Dziś – tysiące. Czy w takim świecie wciąż jest miejsce na nowych twórców? „Oczywiście, że tak. Trzeba tylko przestać porównywać się z innymi. Każdy, kto zaczyna, myśli: oni mają studio, mikrofony, montażystów. Ale nie widzi, ile pracy ci ludzie wykonali, zanim osiągnęli ten poziom.”

Jankowski powtarza: zacznij tu i teraz, z tym, co masz. „Pierwszy odcinek zawsze będzie niedoskonały. Ale jeśli będziesz zwlekać, będziesz tylko dalej od momentu, w którym mogłabyś już nagrywać lepiej.”

Wspomina swoje początki z mikrofonem wbudowanym w MacBooka i pogłosem jak w kościele. „Dzisiaj jakość dźwięku musi być lepsza, bo słuchacze mają większe oczekiwania. Ale nie ma sensu przesadzać. Mikrofon za 500 zł nagra cię wystarczająco dobrze. Nie musisz mieć sprzętu za kilka tysięcy.”

Podcast jako relacja, nie transmisja

Marek podkreśla, że podcast nie jest tylko kanałem komunikacji – to relacja między twórcą a słuchaczem. „To medium bardzo intymne. Jesteś w słuchawkach drugiego człowieka. To, że cię słucha przez 30 minut czy godzinę, buduje więź, jakiej nie daje żaden post w social mediach.”

To właśnie ta relacyjność sprawia, że podcasty tak skutecznie budują markę osobistą. „Kiedy ktoś spotyka cię na konferencji i mówi: słucham cię od lat, to nie jest fan – to znajomy, tylko że ty go jeszcze nie znasz.”

Dlatego też, zdaniem Jankowskiego, warto występować gościnnie w podcastach innych twórców. „Dla mnie to zawsze była świetna okazja, by dotrzeć do nowych słuchaczy. Początkujące podcasty mają w sobie coś wyjątkowego – świeżość, autentyczność, bliskość.”

Branże, które mogą skorzystać na podcastach

Według Jankowskiego podcasty sprawdzają się niemal w każdej branży, o ile temat daje przestrzeń do rozmowy. „Jeśli jesteś firmą od chipsów – może być trudno, chyba że zrobisz podcast lifestyle’owy, w którym chipsy są tylko tłem. Ale nawet branże wizualne, jak moda czy fotografia, świetnie odnajdują się w audio. Znam podcast o odpowiedzialnej modzie, który odniósł sukces. Bo podcast to rozmowa – a o rozmowie zawsze można mówić.”

Największą zaletą podcastu jest czas, który odbiorca poświęca na słuchanie. „To medium, które zatrzymuje ludzi na dłużej niż jakiekolwiek inne. Masz pół godziny, żeby opowiedzieć coś ważnego – a to ogromna wartość w świecie 90-sekundowych rolek.”

Największe błędy i najlepsze rady

Co podcasterzy robią źle? „Najczęściej za bardzo skupiają się na statystykach. Liczby nic nie znaczą, jeśli nie wiesz, kim są ci, którzy za nimi stoją. Lepiej mieć 100 słuchaczy, którzy naprawdę cię znają, niż 10 tysięcy przypadkowych.”

Jego druga rada jest prosta: rozmawiaj ze słuchaczami. „Zapytaj, kim są, dlaczego cię słuchają, co im się podoba. Nie musisz podążać za wszystkimi sugestiami, ale zrozumiesz, dla kogo nagrywasz.”

Trzeci element to dystrybucja. „Nie wystarczy wrzucić podcastu na Spotify. Trzeba być też w Apple Podcasts, YouTube i innych platformach. To zwiększa zasięg, bo każda z nich działa trochę inaczej.”

Podcasty przyszłości

Jak widzi przyszłość podcastingu? Z optymizmem. „W Polsce podcasty są tam, gdzie kilka lat temu były w USA – na progu uznania ich za pełnoprawne medium. Kiedyś radio i prasa patrzyły na podcasty z góry. Dziś każdy duży portal i każda stacja radiowa ma swój własny.”

Według Jankowskiego to dopiero początek. Podcasty, które zaczynają dziś, mają szansę budować społeczności, marki i biznesy w zupełnie nowy sposób. „Najpiękniejsze w tym wszystkim jest to, że zaczynasz sam, z mikrofonem i pomysłem. A potem nagle otwierają się przed tobą drzwi, o których nawet nie wiedziałaś, że istnieją.”

Wnioski:
Podcast to nie moda – to medium przyszłości, które łączy autentyczność, wiedzę i relacje.
Jak mówi Marek Jankowski: „Nie ma idealnego momentu, żeby zacząć. Trzeba po prostu włączyć mikrofon i powiedzieć pierwsze zdanie.”