Rozwój biznesu poprzez rozwój zespołu. Kluczowe elementy efektywnej kultury organizacyjnej.

Tematyka kultury organizacyjnej i jej znaczenia w zarządzaniu przedsiębiorstwem zajmuje istotne miejsce w literaturze. Zwolennicy i przeciwnicy tego zagadnienia jednogłośnie stwierdzają, że każda organizacja, każde przedsiębiorstwo wypracowało jakąś kulturę. Spór dotyczy natomiast ustalenia, czy kultura organizacyjna może stanowić narzędzie zarządzania, a zatem czy można ją świadomie kształtować.

W mojej opinii to liderzy odgrywają kluczową rolę w budowaniu pozytywnej kultury organizacyjnej. Powinni być wzorem dla innych pracowników i konsekwentnie promować wartości firmy. Dobrzy liderzy angażują się w rozwój swojego zespołu, słuchają pracowników i dają im wsparcie w rozwoju. Uważam, że dobry manager to taki, który praktykuje wartości firmy a co za tym idzie dba o zachowanie kultury organizacyjnej.

Czym zatem jest kultura organizacyjna i jaki ma wpływ na rozwój zespołu?

Według Encyklopedii Zarządzania – „Kultura organizacyjna to zbiór norm, wartości, wzorców zachowań, które kształtują sposób funkcjonowania organizacji”.

Tacy autorzy jak: Nogalski, Deshapande i Parasurman definiują kulturę organizacyjną jako normy społeczne i systemy wartości stymulujące pracowników, właściwy klimat organizacyjny, sposób zarządzania, podzielane znaczenia i symbole, schematy poznawcze, wymogi zachowania.

Kultura organizacyjna polega na niepisanych, często podświadomych zasadach, które wypełniają przestrzeń między pisanymi regułami a rzeczywistością i określa ją jako system wzorów myślenia
i działania, które są utrwalone w środowisku społecznym organizacji i mają znaczenie dla realizacji jej formalnych celów.

Osobiście uważam, że dobrze jest, aby pracownicy byli zaangażowani w kulturę organizacyjną. Ważne jest, aby czuli się potrzebni i zauważani, dlatego lider zespołu powinien:

Zapewnić im możliwości uczestnictwa w procesie podejmowania decyzji,
Tworzyć programy nagradzające inicjatywę i osiągnięcia pracowników,
Organizować regularne spotkania, podczas których pracownicy mogą i mają możliwość wyrażania swoich opinii i pomysłów,
Zapewnić odpowiednie narzędzia i zasoby do wykonywania pracy,
Budować atmosferę wzajemnego szacunku i zaufania.

Kultura organizacyjna odzwierciedla sens istnienia przedsiębiorstwa. Stanowi o tym, czy pracownicy utożsamiają się z jej założeniami, a także czy mają poczucie istotności w budowaniu wartości dla klienta. Wynika to z jej całokształtu, który posiada wiele płaszczyzn oraz składowych elementów.

To z jednej strony sposób rozmowy, współpracy, poziom poczucia odpowiedzialności, czy nastawienie – które stanowią pewien wzór, bądź schemat. Jednocześnie, z drugiej, to również elementy tradycji, historii, anegdot firmowych, a także symboli, które stają się spoiwem rotującej kadry oraz postrzegania marki.

“Jeżeli nie wiesz dokąd zmierzasz, każda droga zaprowadzi Cię donikąd” – Henry Kissinger

Budowanie pozytywnej kultury organizacyjnej wymaga uwzględnienia kilku kluczowych elementów:

1.Wartości i misja firmy

Określenie klarownych wartości i misji firmy jest fundamentem pozytywnej kultury organizacyjnej. Wartości stanowią zasady, które pracownicy powinni respektować i którymi powinni się kierować
w swojej codziennej pracy. Misja firmy natomiast określa cel, wokół którego skupiają się wszyscy pracownicy.

2. Strategia firmy i cele.

Uzgodnienie konkretnej strategii, która określa w jaki sposób realizowane będą cele organizacji, które precyzują kierunek i planowany rezultat, jest niezbędnym elementem w budowaniu kultury organizacyjnej firmy.

3. System wartości

System wartości firmy, który jest swego rodzaju sposobem kultywowania i realizacji misji i wizji firmy.

4. Komunikacja i współpraca

Otwarta komunikacja i współpraca to kluczowe elementy pozytywnej kultury organizacyjnej. Pracownicy powinni mieć możliwość swobodnego dzielenia się swoimi pomysłami, opiniami i obawami. Ważne jest również promowanie współpracy pomiędzy różnymi działami i zespołami w celu osiągnięcia wspólnych celów.

5. Rozwój i szkolenia

Inwestowanie w rozwój pracowników jest istotnym elementem budowania pozytywnej kultury organizacyjnej. Zapewnienie szkoleń, programów rozwojowych i możliwości awansu motywuje pracowników do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności i wiedzy.

6. Uznawanie i nagradzanie

Pracownicy powinni otrzymywać uznanie i nagrody za swoje osiągnięcia. Wprowadzenie systemu doceniania i nagradzania motywuje ich do wysiłku i angażowania się w pracę.

Funkcje kultury organizacyjnej

Ponieważ nadrzędnym elementem sukcesu przedsiębiorstwa jest zbudowanie takich warunków, aby pracownicy dobrze się w organizacji czuli, co przełoży się na relację z klientami, którzy kontynuować dalszą współpracę.

Do głównych funkcji kultury organizacyjnej wg. Ł. Sułkowskiego należy zaliczyć :

umożliwienie zrozumienia misji i strategii organizacji oraz identyfikacji podstawowego celu organizacji przez uczestników,
umożliwienie integracji uczestników,
umożliwienie integracji wokół środków przyjętych dla realizacji celów firmy oraz zwiększenie zaangażowania pracowników,
umożliwienie stosowania jednolitych sposobów pomiaru i kryteriów oceny efektów,
umożliwienie polepszenia sposobów działania i przeformułowania celów, jeśli potrzebna jest zmiana,
oferowanie wspólnego języka i aparatu pojęciowego,
definiowanie granic grupy, kryteriów przyjęcia i odrzucenia, umożliwienie kształtowania granic między grupami,
wyznaczanie zasad władzy i kryteriów statusu, umożliwienie unikania konfliktów na tle władzy, negatywnych emocji, agresywnych działań,
określenie sposobu uzyskania autorytetu,
określenie jak i kiedy można krytykować osoby sprawujące władzę, ich decyzje i propozycje.

Budowanie pozytywnej kultury organizacyjnej jest kluczowe dla sukcesu każdej firmy. Wartości, komunikacja, rozwój pracowników i liderzy odgrywają istotną rolę w tworzeniu harmonijnego
i efektywnego środowiska pracy. Przełoży się to na wyższe zaangażowanie, zadowolenie i efektywność pracowników oraz lepsze wyniki finansowe firmy. Pamiętajmy, że budowanie kultury organizacyjnej to proces, który wymaga zaangażowania zarządu i wszystkich pracowników na każdym poziomie organizacji.

Pozytywna kultura organizacyjna przynosi wiele korzyści, w tym:

Stabilizacja poziomu rotacji pracowników.
Wyższa motywacja i zaangażowanie pracowników.
Zwiększona satysfakcja z pracy i większa lojalność wobec firmy.
Utrzymanie talentów i silnych jednostek.
Wzrost efektywności i produktywności.
Lepsza współpraca i komunikacja w zespole.
Pozyskiwanie i utrzymywanie wysokiej jakości pracowników.

Rola lidera w tworzeniu kultury organizacyjnej

Rola lidera w tworzeniu kultury organizacyjnej jest bardzo istotna, gdyż swoim przykładem, zaangażowaniem i spójnością z założeniami firmy wpływa on bezpośrednio na swój personel, dlatego tak ważne jest, aby manager/kierownik/lider:

zadbał o to, aby komunikacja kulturalna była jednoznaczna i zrozumiała dla wszystkich i była realizowana jako element onboardingu;
podtrzymywał kulturę pracy w ramach swoich codziennych działań – tj.: odpraw, spotkań operacyjnych, poprzez promowanie pracy zespołowej, system rozwiązywania problemów, system sugestii, dzielenie odpowiedzialności;
budował motywację, nie tylko w kontekście premiowania finansowego, ale właśnie kładąc nacisk na niefinansowe aspekty takie jak: rozmowa z pracownikiem, uznanie, docenienie, integracja, angażowanie w nowe projekty, budowanie ścieżki rozwojowej pracowników, itd.,,
dopasował sposób komunikacji do typów osobowości;
chcąc podtrzymać klimat organizacyjny, nie zamykał się na rozwój swój i pracowników

Reasumując kultura organizacyjna to całość fundamentalnych założeń, które dana grupa wymyśliła, odkryła lub stworzyła, ucząc się adaptacji do środowiska i integracji wewnętrznej. Kultura dotyczy wspólnych poglądów, ideologii, wartości, przekonań, oczekiwań i norm – K.S. Cameron, R.E. Quinn.

Na kulturę organizacyjną firmy zwracają uwagę potencjalni kandydaci, których interesuje to jaka jest atmosfera pracy, co może zaoferować pracodawca, jak dana marka prezentuje się na rynku i przede wszystkim jakie wartości jej przyświecają.

Ponadto kultura organizacyjna wypełnia luki – zarówno te kompetencyjne, jak i organizacyjne. Może przyczynić się do poprawy elastyczności w działaniu poprzez lepiej skonstruowane zasady oraz kanały komunikacji oraz przyczyniać się do poszukiwania nowych lepszych rozwiązań.