Jeśli zdecydujesz się odpowiedzieć na hejt, rób to z klasą! Wywiad

W ciągu ostatniej dekady internet stał się areną, na której biznesy rozwijają swoje marki i budują swoją reputację. Jednakże, wraz z rozwojem technologii społecznościowych i dostępnością do internetu dla coraz większej liczby ludzi, pojawiło się również zjawisko, które w znaczący sposób wpływa na działalność firm – hejt internetowy.

Hejt, czyli agresywne, często nieuzasadnione ataki skierowane wobec osób, firm czy produktów, stał się powszechnym problemem w świecie biznesu. Negatywne komentarze, recenzje czy wpisy na platformach społecznościowych mogą szybko rozprzestrzeniać się i negatywnie wpływać na reputację marki, a nawet prowadzić do strat finansowych.

Ola Gościniak: Jakie są najczęstsze formy hejtu, z którymi spotykają się użytkownicy mediów społecznościowych?

Ilona Adamska: Hejt w sieci może przyjmować różne formy. Do najczęstszych należą obraźliwe komentarze – ludzie używają agresywnego, często wulgarnego języka, by zranić uczucia innych. By zdyskredytować czyjąś wartość, pracę, osiągnięty sukces.

Dyskryminacja i nietolerancja np. ze względu na płeć, orientację seksualną, rasę, religię to kolejny popularny rodzaj hejtu w Internecie (ale także offline). Może przybierać formę rasizmu, homofobii, seksizmu itp.

Rozpowszechnianie dezinformacji i nieprawdziwych informacji czyli tzw. fake newsy to kolejna popularna forma hejtu z którą możemy spotkać się w sieci. Hejt może przerodzić się w cyberprzemoc, która obejmuje groźby, szkalowanie, nękanie czy wykluczanie online. Czasem grupy osób łączą siły, by zaatakować konkretną osobę lub inną grupę, co może być jeszcze bardziej szkodliwe. I niebezpieczne.

Warto jednak pamiętać, że hejt jest oznaką wewnętrznej słabości i bezsilności. Nie krzyczą bowiem i nie atakują nas Ci, którzy czują się wartościowi, prawdziwie wewnętrznie silni i bezwarunkowo kochani. Jak mówi Karolina Mikulko, jedna z ekspertek kampanii społecznej, którą tworzę: „Najmocniej krzyczą ci, którzy szukają drogi do tego, żeby przez chwilę „coś” znaczyć”.

Jakie są główne konsekwencje emocjonalne dla osób doświadczających hejtu w mediach społecznościowych?

Piszę o tym w swojej najnowszej książce pt. „Siła pozytywnego nastawienia. Jak skutecznie radzić sobie z hejtem…”. Słowa mają ogromną moc. Mogą dodawać nam skrzydeł, ale mogą także nam je podcinać.

Działania online skierowane wobec kogoś w sposób obraźliwy, agresywny czy poniżający mogą poważnie zaszkodzić psychicznie i emocjonalnie.

Osoby będące celem hejtu mogą doświadczać obniżenia samooceny, pewności siebie i poczucia własnej wartości. Stałe narażenie na hejt może prowadzić do lęków, stanów depresyjnych i ogólnego pogorszenia zdrowia psychicznego. Ofiary mogą się wycofywać z życia społecznego, unikać budowania i utrzymania relacji z innymi.

Joanna Węglarz, psycholog, którą zaprosiłam do swojej książki i kampanii „Nie hejtuję-motywuję” mówi wprost, że regularne doświadczanie hejtu może mieć druzgocący wpływ na postrzeganie siebie i własnej wartości przez jednostkę.

Hejt, ze względu na swoją negatywną i destrukcyjną naturę, podważa poczucie własnej wartości oraz zaburza obraz siebie. Osoba, która jest narażona na ciągłe ataki i obraźliwe komentarze, może zacząć wątpić w swoje umiejętności, wygląd, inteligencję czy osiągnięcia. Hejterzy często celowo wybierają słabe punkty ofiary, aby zadać jak największy cios jej samoocenie.

Efektem powtarzającego się hejtu może być utrata pewności siebie i zaufania do własnych umiejętności. Może to prowadzić do poczucia niskiej wartości, nieadekwatności oraz chronicznego niezadowolenia z siebie.

Niektórzy ludzie czują się bezradni wobec hejtu, co może powodować ogromne poczucie bezsilności i braku kontroli nad swoim życiem. O samookaleczeniach i samobójstwach nie trzeba przypominać.

W jaki sposób hejt może wpłynąć na nasz wizerunek, szczególnie jeśli budujemy biznes online?

Negatywne komentarze w Internecie, pomówienia, oszczerstwa rzucane przez konkurencję, a także opinie byłych pracowników, którzy często chcą się odegrać np. za zwolnienie z pracy, dotyczą coraz większej liczby firm i pracodawców.

Z raportu, który ukazał się w 2018 roku na portalu dlahandlu.pl (a który wciąż jest aktualny)wynika, że najpoważniejsze źródło kryzysów wizerunkowych polskich firm to Internet. Aż co trzecie przedsiębiorstwo, które doświadczyło kryzysu, jako zarzewie swoich problemów wskazało zjawiska takie jak: plotki, fake newsy czy hejt ze strony klientów, blogerów i użytkowników mediów społecznościowych.

Internetowa mowa nienawiści stwarza ryzyko kryzysów wizerunkowych, utraty reputacji, co może doprowadzić do utraty płynności finansowej czy wręcz plajty przedsiębiorstwa.

Hejtowanie i oczernianie w sieci, rzucanie bezpodstawnych oskarżeń nie pozostaje bez echa. Tracimy zaufanie klientów, tracimy wiarygodność. A przecież wiemy doskonale, że budowanie marki i wizerunku trwa latami. Na jego zrujnowanie wystarczy kilka tygodni, by nie powiedzieć odważnie – kilka dni.  Warren Buffett rzekł mawiać: „Potrzeba 20 lat, żeby zbudować dobrą reputację, a tylko 5 minut, żeby ją zniszczyć”.

Musimy mieć świadomość, że negatywne komentarze lub recenzje na platformach takich jak Google czy Facebook mogą zaszkodzić reputacji firmy. Ludzie często decydują się na zakup produktów lub skorzystanie z usług na podstawie opinii innych osób, więc negatywne recenzje mogą odstraszyć potencjalnych klientów. Negatywne treści mogą pojawić się wysoko w wynikach wyszukiwania, co może być szkodliwe dla firmy, gdyż użytkownicy często ufają pierwszym wynikom wyszukiwania.

Wiele osób obawia się dzielenia wiedzą, publikacji postów, nagrywania reels, ze względu na hejt? Co byś poradziła takim osobom?

Obawy przed hejtem są zrozumiałe, sama czasami łapię się na tym. Jednakże, pomimo tych obaw, warto pamiętać o kilku aspektach. Choć hejt może być przykry, warto pamiętać, że większość komentarzy będzie pozytywna lub obojętna (neutralna). Skup się na tych pozytywnych reakcjach i zrozum, że większość osób docenia Twoją wiedzę i wysiłek. I naprawdę Ci kibicuje.

Ustal granice i ograniczenia. Określ, jakie treści są dla Ciebie akceptowalne, a jakie nie. Jeśli widzisz nieprzyjemny komentarz, zastanów się, czy należy na niego odpowiadać, czy też lepiej go zignorować. A może osobę hejtującą – zablokować?! Masz do tego prawo.

Jeśli zdecydujesz się odpowiedzieć na hejt, rób to z klasą i nie pod wpływem emocji. Unikaj stosowania wulgarnego języka czy osobistych ataków.

Pamiętaj o swojej motywacji. Przypomnij sobie, dlaczego zaczęłaś się dzielić wiedzą i treściami online. Często to, co nas napędza, może pomóc nam przezwyciężyć obawy związane z hejtem.

Pamiętaj, że dla wielu osób możesz być fascynującym źródłem inspiracji i kopalnią wiedzy. Nie zmarnuj tego!

Jeśli jednak hejt staje się dla Ciebie zbyt przytłaczający, nie wahaj się poprosić o pomoc specjalisty, takiego jak psycholog czy coach. Praca z profesjonalistą może pomóc Ci zrozumieć i radzić sobie z trudnymi emocjami.

Z Twoich obserwacji, jakie zachowania użytkowników, wyrządzić mogą największą krzywdę?

Myślę, że poza typowym hejtem na pewno nękanie czyli cyberbullying. To kontynuowane i celowe zastraszanie, nękanie lub agresywne zachowania wobec innych osób online. Może to obejmować wysyłanie obraźliwych wiadomości, publikowanie obraźliwych komentarzy, manipulowanie innymi lub szerzenie plotek.

Do bardzo szkodliwych zachowań należy także stalking – systematyczne i uporczywe obserwowanie, śledzenie lub kontrolowanie działań innych osób w internecie. Może to prowadzić do uczucia zagrożenia, braku prywatności i znacznego dyskomfortu emocjonalnego dla ofiary.

Rozprzestrzenianie dezinformacji to także plaga współczesnego świata, która może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak szerzenie paniki, wpływanie na decyzje polityczne lub społeczne, oraz szkodzenie reputacji osób lub organizacji.

Czy my także możemy być hejterami? Nieświadomymi.

Oczywiście. Czasami nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak nasze słowa lub działania mogą wpływać na innych ludzi.

Kiedy nie jesteśmy świadomi uczuć i perspektyw innych osób, możemy łatwo wyrażać się w sposób, który jest dla nich krzywdzący. Brak empatii może prowadzić do lekceważenia czyjegoś doświadczenia i działań hejterskich.

Czasami w grupie ludzi możemy łatwo ulegać presji społecznej i angażować się w hejterskie zachowania, nawet jeśli w normalnych okolicznościach nie zachowywalibyśmy się w ten sposób. To może obejmować udział w dyskusjach pełnych nienawiści lub popieranie hejterskich komentarzy, postów online.

Niektórzy z nas mogą być zbyt pewni siebie lub zapatrzeni w siebie, aby zauważyć, że nasze zachowanie jest nieodpowiednie lub krzywdzące dla innych. Brak zdolności do samorefleksji może przyczyniać się do szerzenia hejtu.

Ważne jest, aby być świadomym swoich słów i działań oraz zawsze starać się postępować z szacunkiem i empatią wobec innych osób, zarówno w świecie rzeczywistym, jak i online.

W jaki sposób media społecznościowe mogą stworzyć bardziej bezpieczne i wspierające środowisko dla użytkowników wobec hejtu?

Platformy mediów społecznościowych choć są miejscem wolności słowa, muszą też zapewnić bezpieczne i szanujące środowisko dla użytkowników. Powinny wprowadzać polityki i regulacje, które ograniczają hejt. Może to obejmować usuwanie obraźliwych treści, blokowanie użytkowników stosujących agresywne zachowania czy też promowanie pozytywnego zachowania online. Platformy powinny monitorować treści i reagować na sytuacje hejtu.

Jakie były inspiracje i motywacje do stworzenia kampanii społecznej „Nie hejtuj – Motywuję!”?

Kampania zrodziła się jako przejaw buntu przeciwko oczernianiu i podsycaniu mowy nienawiści w świecie biznesu. Jest owocem moich prywatnych doświadczeń o których opowiadam w szkołach. W ramach kampanii bowiem organizowane są od maja 2022 roku warsztaty i pogadanki motywacyjne na temat hejtu. W spotkaniach z psychologami i coachami udział wzięło już ponad 7.500 uczniów z 55 szkół w całej Polsce.

O hejcie mówimy również podczas ważnych konferencji biznesowych, które organizujemy w ramach projektu (np. „Cyberzagrożenia i hejt w Internecie”) oraz na które jestem zapraszana jako prelegentka.

Ambasadorami kampanii zostało 19 gwiazd: Teresa Rosati, Weronika Rosati, Beata Sadowska, Monika Richardson, Piotr Kupicha, Paweł Rurak-Sokal, Dominika Gawęda, Katarzyna Pakosińska, Katarzyna Miller, Anna Korcz, Daria Widawska, Anna Maruszeczko, Jacek Rozenek, Krystian Wieczorek, Jasiek Mela, Tomasz Ciachorowski, Marek Kaliszuk, Jacek Santorski oraz LUNA.

Patronat honorowy nad kampanią objął Minister Edukacji Narodowej, Minister Sprawiedliwości oraz Marszałek Województwa Pomorskiego, Podlaskiego, Podkarpackiego, Mazowieckiego i Dolnośląskiego.

Kampania „Nie hejtuję – motywuję” to wiele różnorodnych wydarzeń wynikających z ogromnego zaangażowania w chęć niesienia pomocy ofiarom hejtu, ale również szeroko pojętej edukacji. Warsztaty w szkołach, tematyczne konferencje, akcje billboardowe, wywiady LIVE z ekspertami, porady prawne i psychologiczne, sesje zdjęciowe, kalendarze charytatywne, podcasty, artykuły w mediach, e-booki to tylko część działań tworzonych w ramach naszego projektu.

W jaki sposób kampania „Nie hejtuj – Motywuję!” angażuje społeczność w walkę z hejtem w mediach społecznościowych?

Przede wszystkim edukujemy. Edukacja odgrywa kluczową rolę w walce z hejtem. Może wpłynąć na zmianę postaw i zachowań, zarówno osób hejtujących, jak i potencjalnych ofiar. Gdybym w to nie wierzyła, nie stworzyłabym i nie prowadziła już trzeci rok ogólnopolskiej kampanii społecznej NIE HEJTUJĘ-MOTYWUJĘ pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Sprawiedliwości.

Edukacja może pomóc ludziom zrozumieć poważne skutki emocjonalne, psychiczne i społeczne, jakie niesie hejt.

Poprzez naszą kampanię chcemy uczyć zdrowego sposobu wyrażania opinii i przekazywania informacji bez agresji i obraźliwości. Pokazujemy, że szacunek i wsparcie dla innych są ważne dla budowania zdrowych społeczności.

Jaką wskazówkę, udzieliłabyś naszym czytelnikom?

Gdy jesteśmy z każdej strony bombardowani słowami, które nas ranią, łatwo jest w to wszystko uwierzyć i wchłonąć jako część naszej tożsamości.

Warto pamiętać wtedy, że krytyka lub opinie innych nie definiują naszej prawdziwej wartości. To, co myślimy o sobie i jak postrzegamy siebie, jest kluczowe. Pracując nad samoświadomością i samopoczuciem, można stopniowo budować wewnętrzną pewność siebie, która sprawi, że hejt nie będzie nas tak mocno dotykał.

Les Brown napisał w jednej ze swoich książek, że czyjaś opinia na mój temat nie musi być moją rzeczywistością. To od Ciebie zależy, co zrobisz z tym, co usłyszałeś na swój temat.

Joseph Murphy dodawał: „Cudze słowa nie są w stanie urazić Cię ani zdenerwować. Chyba że sam im na to pozwolisz. Negatywna reakcja na postępowanie innych ludzi zależy wyłącznie od Twojego sposobu myślenia”.

Dlatego naucz się kochać siebie i myśl o sobie TYLKO DOBRZE! Z czułością. Tego sobie i Wam życzę.